Passato prossimo to czas przeszły złożony, który opisuje czynności zakończone i
dokonane w niedalekiej przeszłości. Składa się z czasownika posiłkowego essere (być)
lub avere (mieć) odmienionego w czasie teraźniejszym oraz z imiesłowu biernego
czasu przeszłego, tzw.
participio passato odmienianego czasownika.
Participio passato tworzymy poprzez dodanie do tematu czasownika odpowiednich
końcówek:
– końcówki
-ato do czasowników I grupy:
parlare – parlato
– końcówki
-uto do czasowników II grupy:
credere – creduto
– końcówki
-ito do czasowników III grupy:
finire – finito
Niektóre czasowniki tworzą participio passato w sposób nieregularny:
prendere – preso (brać)
aprire – aperto (otwierać)
bere – bevuto (pić)
rendere – reso (oddawać)
chiedere – chiesto (pytać)
rimanere – rimasto (zostawać)
chiudere – chiuso (zamykać)
rispondere – risposto (odpowiadać)
correre – corso (biegać)
rompere – rotto (łamać)
decidere – deciso (decydować)
scegliere – scelto (wybierać)
dire – detto (mówić)
essere – stato (być)
scrivere – scritto (pisać)
fare – fatto (robić)
leggere – letto (czytać)
mettere – messo (kłaść)
succedere – successo (zdarzać się)
morire – morto (umierać)
vedere – visto (widzieć)
venire – venuto (przychodzić)
piangere – pianto (płakać)
vivere – vissuto (żyć)
Wzór odmiany z czasownikiem
avere
| Grupa I | Grupa II | Grupa III |
| parlare (mówić) | credere (wierzyć) | finire (kończyć) |
io | ho parlato | ho creduto | ho finito |
tu | hai parlato | hai creduto | hai finito |
lui, lei, Lei | ha parlato | ha creduto | ha finito |
noi | abbiamo parlato | abbiamo creduto | abbiamo finito |
voi | avete parlato | avete creduto | avete finito |
loro | hanno parlato | hanno creduto | hanno finito |
Wzór odmiany z czasownikiem
essere
| partire (wyjeżdżać) | |
io | sono partito/partita] |
tu | sei partito/partita |
lui, lei, Lei | è partito/partita |
noi | siamo partiti/partite |
voi | siete partiti/partite |
loro | sono partiti/partite |
Użycie czasu passato prossimo:
- opisywanie wydarzeń lub czynności dokonanych, zakończonych w niedalekiej
przeszłości
La settimana scorsa siamo andati a Parigi. – W ubiegłym tygodniu pojechaliśmy do Paryża.
- opisywanie wydarzeń lub czynności, mających związek z teraźniejszością
Dieci anni fa Luisa si è trasferita a Varsavia. – Dziesięć lat temu Luisa przeprowadziła się do Warszawy.
Materiał powstał na podstawie:
Włoski. Gramatyka w pigułce